طراحی مدل تفسیری – ساختاری بهبود محیط کسب‌وکار ایران با تمرکز بر محیط قانونی

نوع مقاله : پژوهشی کیفی

نویسندگان
محمد نصیر عرب نصرت آبادی 1
احمد رضا قاسمی 2
محمد باقر نوبخت 3
عادل آذر 4
محمد ندیری 5
1 دانشجوی دکتری مدیریت تحقیق در عملیات، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران.
2 استادیار گروه مدیریت صنعتی و مالی، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران.
3 استاد، گروه اقتصاد،‌ پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام، تهران، ایران
4 استاد گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
5 استادیار گروه مدیریت صنعتی و مالی، دانشکده مدیریت و حسابداری پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران
چکیده
محیط کسب‌وکار به‌واسطه تأثیر چشم‌گیر بر عملکرد همه بنگاه‌های اقتصادی، بر توسعه و رفاه اقتصادی مؤثر است. به زعم اکثریت کارشناسان اقتصادی، فضای کسب‌وکار در ایران وضعیت مناسبی ندارد. بسیاری از اقدام‌هایی که برای بهبود آن انجام شده‌ است، بدون در‌نظر‌گرفتن برهم‌کنش عوامل و اجزای تشکیل‌دهنده محیط، در مجموع موفق نبوده‌اند. بنابراین قبل از هر اقدامی لازم است پس از شناسایی اجزای تشکیل‌دهنده این محیط به استخراج و مطالعه روی برهم‌کنش و تعامل بین این اجزا پرداخت. هدف پژوهش حاضر شناسایی گستره وسیع عوامل تشکیل‌دهنده محیط کسب‌وکار و استخراج روابط بین این اجزا است تا با بررسی و تحلیل این اجزا، بستر حیات و رونق محیط کسب‌وکار استخراج و ارزیابی شود. این پژوهش، 481 مؤلفه‌ محیط کسب‌وکار را شناسایی کرده و با بهره‌گیری از نتایج ۱۷۵۱ پژوهش معتبر جهانی و داخلی، روابط بین آنها را استخراج کرده است. رویکرد «مدل‌سازی ساختاری تفسیری» به‌‌عنوان یکی از ابزارهای پژوهش در عملیات نرم، افراد و گروه‌ها را قادر می‌سازد که روابط پیچیده بین تعداد زیادی از عناصر را در یک موقعیت پیچیده تصمیم‌گیری، ترسیم کنند. این پژوهش با استفاده از «مدل‌سازی ساختاری- تفسیری» شدت اثر‌پذیری و اثرگذاری، اثرهای مستقیم و غیرمستقیم، نفوذ و وابستگی این روابط را تحلیل کرده ‌است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد، محیط قانونی اثرگذارترین بحث محیط کسب‌وکار ایران است. براین‌اساس، برای اصلاح و بهبود ریشه‌ای محیط قانونی و به تبع آن محیط کسب‌وکار ایران، آسیب‌شناسی و بررسی سیستم قانون‌گذاری و رویه‌های بهبود اثربخش آن، مهم‌ترین گزاره‌ پیش‌روی سیاست‌گذاران است.
کلیدواژه‌ها
محیط کسب‌وکار
محیط نهادی
محیط قانونی
مدل ساختاری تفسیری

موضوعات

عنوان مقاله English

An Interpretive Structural Model for Improvement of Business Environment in Iran, Focusing on Legal Environment.

نویسندگان English

Mohammad Nasir Arab Nosrat Abadi 1
Ahmadreza Ghasemi 2
Mohammad Bagher Nobakht 3
Adel Azar 4
Mohammad Nadiri 5
1 Department of Industrial and Financial Management, Faculty of Management and Accounting, Farabi Campus, Tehran University, Qom, Iran.
2 Department of Industrial and Financial Management, Faculty of Management and Accounting, Farabi Campus, Tehran University, Qom, Iran.
3 Professor, Department of Economics, راه Strategic Research Institute of Expediency Discernment Council, Tehran, Iran
4 Department of Industrial Management, Faculty of Management and Economics, Tarbiat Modares University, Terhan, Iran.
5 Department of Industrial and Financial Management, Faculty of Management and Accounting, Farabi Campus, Tehran University, Qom, Iran.
چکیده English

Business environment has a significant impact on performance of all enterprises, and thus affects economic development. According to the view of the majority of economic experts, Iran's business environment is not in a good condition. Most of actions for its improvement are implemented without considering their components interactions and hence no success is achieved.Therefore,before any action, it is crucial that the components of business environement should be identified.The aim of this research is vast analysis of business environment elements and their interaction, Hence the context and business environement improvement is obtained. This research has identified 481 components of the business environment by examining 1751 international and domestic researches. Interpetive- Structural Modeling as a tool of soft operation reseach (OR), makes people and groups map the complex relationships among many elements in a complex decision making situation. In this research, by using Interpretive Structural Modeling we analysed intensity of influence, effects, direct and indirect effects and their dependency. The results of the research show that, the most influential component of business environment is legal environment. Hence, for improvement of legal environment and consequently Iran's business environement patology and procedures of law making are mostly important duty of policy makers.

کلیدواژه‌ها English

Business Environment
Institution Environment
Legal Environment
Interpretive Structural Model
1. معاونت پژوهش های اقتصادی. اقتصاد ایران در سال 1394 (محیط، منابع، بازیگران و بروندادهای حکمرانی اقتصادی). تهران : مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی, 1394.
2. مرادی, محمدعلی. محیط کسب و کار؛ نظریهها، شاخصها و تکنیکها. تهران : دانشگاه تهران, 1393.
3. Welfare state. Britannica Online Encyclopedia.
4. Cook, Deborah. Adorno, Habermas, and the search for a rational society. s.l. : Psychology Press, 2004. p. 20. 978-0-415-33479-2.
5. نقش محیط کسب و کار و آزادی اقتصادی در رشد اقتصادی کشورهای منتخب با رویکرد داده های تابلویی (2004-2013). بابکی, روح اله و سلیمی فر, مصطفی. مکان نشر نامشخص : اقتصاد و توسعه منطقه ای, 1393, جلد شماره 8.
6. Sklair, Leslie. Globalizing class theory. [book auth.] Timothy Sinclair. Global governance: critical concepts in political science. s.l. : Taylor & Francis, 2004, pp. 139-140.
7. تبیین اثر کیفیت نهادی بر فساد اقتصاد: رهیافت لیزرل. مداح, مجید. مکان نشر نامشخص : مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور), 1389.
8. بررسی تاثیر متغیر نهادی حاکمیت قانون بر رشد اقتصادی در هشت کشور بزرگ اسلامی. حیدری, حسن و علینژاد, رقیه. مکان نشر نامشخص : دوفصلنامه دانشنامه حقوق اقتصادی, 1393.
9. Worthington, Ian and Britton, Chris . The Business Environment. s.l. : Prentice Hall, 2006.
10. Gregory, Paul and Stuart, Robert. The Global Economy and its Economic Systems. s.l. : Western College Pub, 2013. p. 30. 978-1285055350.
11. How Competitive Forces Shape Strategy. Porter, Michael E. 2, 1979, Vol. 57, pp. 137-145.
12. Doing Business 2017 Equal Opportunity for All. s.l. : International Bank for Reconstruction and Development / The World Bank, 2017.
13. Schwab, Klaus . Insight Report The Global Competitiveness Report 2016–2017. s.l. : World Economic Forum, 2016.
14. Kelley, Donna , Singer, Slavica and Herrington, Mike . Global Entrepreneurship Monitor, 2015/16 GLOBAL REPORT. s.l. : the Global Entrepreneurship Research Association (GERA), 2016.
15. Dutta, Soumitra , Lanvin, Bruno and Wunsch-Vincent, Sacha . The Global Innovation Index 2016. s.l. : Cornell University, INSEAD, and the World Intellectual Property Organization, 2016.
16. Miller, Terry and B. Kim, Anthony . 2016 Index of Economic Freedom. s.l. : The Heritage Foundation and Dow Jones & Company, Inc, 2016.
17. طراحی مدل خط مشیگذاری به منظور بهبود محیط کسبوکار جمهوری اسلامی ایران با استفاده از نظریة داده بنیاد. منوریان, عباس , و غیره. 1392, مدیریت دولتی.
18. The role of innovative entrepreneurship with in Colombian business cycle scenarios: A system dynamics approach. Aparicio, Sebastian , Urbano, David and Gómez, Diego . 2015, Futures.
19. Bah, El-hadj and Fang, Lei. Impact of the business environment on output and productivity in Africa. s.l. : Journal of Development Economics, 2015.
20. Development of Research and Innovation Capacity Index of HEIs on Disaster Resilience Related Studies. Hayat, Ezri , et al. s.l. : Procedia Engineering, 2018, Vol. 212.
21. What is the role of legal systems in financial intermediation? Theory and evidence. Bottazzi, Laura, Da Rin, Marco and Hel, Thomas. s.l. : Elsevier Inc., 2009, Journal of Financial Intermediation, Vol. 18(4), pp. 559-598.
22. ارزیابی میزان تاب آوری اقتصادی ایران طی سال های 1392 - 1375. غیاثوند, ابوالفضل و رمضانیان, الهه. تهران : مطالعات راهبردی بسیج, 1394.
23. بررسی تأثیر متغیر نهادی حاکمیت قانون بر رشد اقتصادی در هشت کشور بزرگ اسلامی. حیدری , حسن و علی نژاد, رقیه . مشهد : دانشنامه حقوق اقتصادی, 1393, جلد 21(5).
24. بررسی تطبیقی نظام نوآوری کشورهای مختلف در مقایسه با ایران. میربلوک, علی رضا, رضایی, رضا و موسوی, ربابه. مکان نشر نامشخص : مدیریت و منابع انسانی در صنعت نفت, 1387, جلد 3.
25. موانع نهادی سرمایه گذاری خطرپذیر در ایران: مطالعهای برای واکاوی انگیزههای سرمایهگذاری در بنگاههای کوچک فناور. متوسلی, محمود, و غیره. تهران : توسعه کارآفرینی , 1396, جلد 10 (3).
26. نقش حقوق مالکیت فکری در کاهش قیمت تمام شده کالاها و خدمات. صادقی, محسن. تهران : مجله مطالعات حقوق تطبیقی, 1390, جلد 2.
27. اثر فساد مالی بر ترکیب مخارج دولت: مطالعه ی موردی کشورهای منتخب در حال توسعه. کریمی پتانلار, سعید, بابازاده, محمد و حمیدی, نعیمه. مکان نشر نامشخص : مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور), 1391.
28. بررسی رانت در اقتصاد ایران. میلانی, علیرضا و حبیبی, اصغر. مکان نشر نامشخص : مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور), 1395, مطالعات علوم اجتماعی, جلد 2(2), ص. 76-83.
29. تحلیل تأثیر شاخص های حکمرانی خوب بر شاخص توسعه انسانی، مطالعه موردی: کشورهای جنوب شرقی آسیا (asena). سامتی, مرتضی, رنجبر, همایون و محسنی, فضیلت. مکان نشر نامشخص : مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور), 1390.
30. راهکارهای بهبود مقررات گذاری و نقش آن در توسعه بازار بورس. حبیبی قبادیان،, نشاط. مکان نشر نامشخص : مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور), 1397.
31. راهکارهای بهبود نظام حاکمیت شرکتی ایران، با تاکید بر شاخص حمایت از سهامداران خرد بانک جهانی. پورسید, سیدبهزاد, حسینی, سید محمد رضا و سهرابی, لیلا. مکان نشر نامشخص : مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور), 1395.
32. اثر فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی ایران، کشورهای MENA و OECD با استفاده از روش گشتاور تعمیمیافته. مهربانی, فاطمه, عبداللهی, فرشته و بصیرت, مهدی. مکان نشر نامشخص : سیاست های راهبردی و کلان, 1395, جلد 13.
33. پاسخگویی و چالش افشای اطلاعات. فروغی, داریوش و سلیمانی مارشک،, مجتبی. مکان نشر نامشخص : پژوهش حسابداری, 1392, 10, ص. 73-94.
34. محیط کسب و کار در ایران؛ بررسی موردی ریسک و آزادی اقتصادی. کیان پور, سعید. مکان نشر نامشخص : اطلاعات سیاسی - اقتصادی, 1391, جلد شماره 290.
35. Blackburn, Simon. Oxford Dictionary of Philosophy. second edition revised. s.l. : Oxford University Press, 2008. p. 353. 978-0-19-954143-0.
36. Kaplan, D. Structural Equation Modeling: Foundations and Extensions. 2. s.l. : SAGE, 2008. 978-1412916240.
37. آذر, عادل, خسروانی, فرزانه و جلالی, رضا. تحقیق در عملیات نرم (رویکردهای ساختاردهی مسئله). تهران : سازمان مدیریت صنعتی, 1392.
38. Influence of e-government on the level of corruption in some EU and non-EU states. Lupu, Dan and Georgiana Lazăr, Corina. 2015, Procedia Economics and Finance, pp. 365-371.
39. Examining a model of vertical accountability: A cross-national study of the influence of information access on the control of corruption. Relly, Jeannine E. s.l. : Government Information Quarterly, 2012, Vol. 29, pp. 335-345.
40. کیفیت نهادها و ترکیب مخارج دولت: یک الگوی نظری. سرزعیم, علی. مکان نشر نامشخص : مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور), 1394.
41. ارزیابی امنیت اقتصادی کشور. مطالعات آینده پژوهی و سیاستگذاری. نظری, محمد و اکبری, پیمان. 1395, جلد 2, ص. 1-15.
42. هزینه های اقتصادی تروریسم در غرب آسیا؛ بررسی تحلیلی. شاپوری, مهدی. 1396, مطالعات راهبردی, ص. 111-142.
43. مدل پاسخگویی سه بعدی: نگاهی متفاوت به پاسخگویی. واعظی, رضا و آزمندیان, محمد صادق. 1390, مطالعات مدیریت انتظامی, جلد 17(6), ص. 131-156.
44. دولت و سرمایه اجتماعی. خضری, محمد. مکان نشر نامشخص : . مطالعات راهبردی, 1385, جلد 31(9), ص. 31-52.
45. پاسخگویی مالی در بخش عمومی. قاسمی, محمد, خاکباز, افشین و آریگاپودی, پریمچاند. مکان نشر نامشخص : مجلس و راهبرد, 1385, جلد 51(1), ص. 299-334.
46. ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺟﺬب ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاری ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺧﺎرﺟﯽ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻨﺎ. خطابی, ساناز, و غیره. مکان نشر نامشخص : فصلنامهﻣﺪﻟﺴﺎزی اﻗﺘﺼﺎدی, 1396, جلد 11, ص. 63-75.
47. Political favouritism and investment efficiency. Chen, Yunsen, et al. s.l. : Pacific-Basin Finance Journal, 2018. 101058.
48. بررسی تاثیر حفاظت از حقوق مالکیت بر سرمایه گذاری خصوصی در ایران. صمدی, علی حسین و مهرپور, فریبا. مکان نشر نامشخص : مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور), 1392, مطالعات اقتصادی کاربردی ایران, جلد 7(2), ص. 87-110.
49. ارزیابی میزان تاب آوری اقتصادی ایران طی سال های 1392 - 1375. غیاثوند, ابوالفضل و رمضانیان, الهه. مکان نشر نامشخص : مطالعات راهبردی بسیج, 1394, جلد 68(18), ص. 91-110.
پژوهش های مدیریت منابع سازمانی
دوره 10، شماره 3
دی 1399
صفحه 125-146